نويسنده: كارل وبر مدير گروه «مسابقات ورزشي» دانشگاه ورزش آلمان
مربی بین المللی تنیس : مهدی طاهری 6472613002 در تورنتو
در مركز سخنراني، 20 دليل همراه با شواهد اثبات شده مبني بر تاثيرات مثبت تنيس بر روي سلامت مردان و زنان بيان شده و تنيس به عنوان ورزشي سالم و دائمي شناخته شد.
1- مصونيت در مقابل كم تحركي و كاهش ريسك حمله قلبي
ميزان مرگ در اثر حمله قلبي در افراد كم تحرك تقريبا دو برابر افراد پر تحرك است. مطالعه 10 ساله اي كه بر روي 16936 فرد انجام شد نشان مي دهد كه احتمال حمله قلبي كشنده در مرداني كه 4 ساعت در هفته ورزشي با شدت متوسط(مانند تنيس) انجام مي دهند 41% كمتر است. تنيس به عنوان ورزشي پرطرفدار و جهاني به سادگي سازمان دهي و هماهنگ مي شود (يك هم بازي كافي است) و موجبات شادي و رضايت افراد را در هر سن و هر سطح بازي فراهم مي آورد. اين ويژگي ها هم براي مردان و هم براي زناني كه تنيس بازي مي كنند انگيزه رواني بالا ايجاد كرده و زمينه ساز فعاليت هاي فيزيكي داوطلبانه مي شود. تنيس به آساني از يك زندگي كم تحرك كه موجب بيماري هاي كرونري قلبي مي شود جلوگيري مي كند.
2- افزايش سلامت و مصونيت نسبي در برابر بيماري هاي قلبي- عروقي مخرب
به طور كلي مطالعات آينده نگر نتايج قوي تري از مطالعات بر روي فعاليت بدن در كاهش مرگ و مير نشان مي دهد.(تندرستي متغيري است عيني كه توسط روش هاي ارگومتريك اندازه گيري مي شود در صورتي كه فعاليت بدني معمولا در مطالعات جمعيت شناسي توسط گزارش خود اشخاص اندازه گيري مي شود.) اين مطالعات نشان مي دهند كه مرگ و مير بر اثر بيماري هاي قلبي – عروقي در افرادي كه از سلامت جسمي كمتري برخوردارند 3 تا 4 برابر بيشتر از افراد سالم است. مشخص شده است سطح تندرستي افرادي كه 10 سال است تنيس بازي مي كنند با سطح تندرستي افراد 20 سال جوان تر از آنها برابر است. در مطالعه اي كه بر روي تنيس بازاني در سنين 50 تا 70 سالگي انجام گرفت مشخص شد سطح تحمل و سطح حداكثر فعاليت اين افراد كه با ارگومتر و تردميل اندازه گيري شده بود با متوسط مردم در سنين 20 تا 30 سالگي برابر است.
3- كنترل وزن بدن
تغييرات وزن بدن با مدت زمان و شدت بازي مرتبط اند. بازي تنيس تك نفره(سينگل) با شدت متوسط موجب مصرف 600-300 كيلوكالري در ساعت مي شود در حالي كه بازي شديد موجب مصرف 900-450 كيلوكالري در ساعت مي شود كه در اين هالت ميزان مصرف كالري بيشتر از دوچرخه ثابت، پياده روي با سرعت متوسط يا واليبال است. انرژي مصرف شده در بازي تنيس دو نفره (دابل) از گلف بيشتر است.
4- فعال سازي متابوليسم چربي، به حداقل رساندن ديس ليپيدمي، محافظت از آرتريوسكلروز
يك مطالعه مقايسه اي بين افراد تنيس باز و افرادي كه ورزش نمي كنند نشان داد كه تنيس بازي كردن به طور دائمي موجب افزايش غلظت كلسترول –HDL (محافظ عروق) و در نتيجه كاهش ته نشيني رسوبات زيان آور در شريان ها مي شود. افزايش مدت زمان بازي موجب افزايش توليد انرژي از ذخاير چربي به مقدار 40-20% مي شود. در تنيس بازي كردن با شدت كمتر و مدت بيشتر متابوليسم چربي افزايش مي يابد و طي چند سال غلظت كلسترول- HDL خون افزايش يافته كه اين امر نقش محافظت كننده در برابر آرتريوسكلروز دارد.
5- كاهش سطح انسولين خون
بين 80-60% انرژي مصرف شده در تنيس به وسيله شكسته شدن كربوهيدرات ها به وجود مي آيد كه با كاهش غلظت انسولين خون ارتباط دارد. تمرين هاي منظم و مكرر موجب افزايش حساسيت نسبت به انسولين شده و در نتيجه با پيشروي ديابت مقابله مي كند.
6- اثرات مثبت بر بافت هاي عضلات اسكلتي (عضلات، تاندون ها، ليگامان ها، غضروف و استخوان)
واضح است كه تمرينات منظم، مكرر و حساب شده اثر مثبتي بر عضلات اسكلتي دارند. اين تاثيرات از عوامل عمده پيشگيري كننده از تمام انواع آسيب ها به خصوص آسيب هاي ورزشي هستند. بسياري از مطالعات تجربي بر اثرات مثبت تمرين هاي سيستميك از يك طرف و اثرات منفي بي تحركي و كم تحركي بر عملكرد ماهيچه هاي اسكلتي صحه گذاشته اند. تنيس موجب تغييرات زير در عضلات اسكلتي مي شود: افزايش قدرت عضله(به ويژه بازوي فعال و عضلات هيپ) و افزايش ظرفيت تحمل عضلاني(به ويژه اندام هاي تحتاني) افزايش قدرت كششي، الاستيسيته، سفتي و توده كل تاندون ها و ليگامان ها(در اندام تحتاني و بازوي فعال) افزايش تراكم غضروف و توده استخواني
7- كاهش ريسك ابتلا به استئوپروز (پوكي استخوان)
كيفيت و كميت توده استخوان با افزايش بار وارده بر آن افزايش مي يابد. مطالعه اي بر روي 40 تنيس باز 60-41 سال نشان داد تنيس بازي كردن منظم بهترين ورزش براي پيشگيري از استئوپروز اندام هاي تحتاني است.
8- ريسك كم آسيب
در مقايسه با ساير ورزش هاي پرطرفدار كه با توپ انجام مي شود مانند فوتبال، بسكتبال، واليبال يا بدمينتن، تنيس ورزشي با ريسك كم آسيب ارزيابي مي شود و اين مهمترين مسئله اي است كه موجب شده توانايي تنيس بازي كردن تا سنين بالا حفظ شود. علاوه بر اين، آسيب هاي تنيس نه تنها خيلي نادر هستند(تقريبا 26% در هر100 ساعت بازي تنيس) بلكه حتي منجر به صرفه هزينه زياد درماني يا ناتواني طولاني مدت نمي شوند.
9- تحريك عملكردهاي فكري و به تعويق انداختن استحاله مغز با افزايش سن
تنيس نه تنها موجب تقويت توانايي هماهنگ سازي و تمركز مي شود بلكه موجب مهار اضطراب، افسردگي يا ناپايداري رواني نيز شده و از انحراف هاي رواني و رفتاري جلوگيري مي كند. علاوه بر اين فعاليت بدني موجب تحريك عملكرد فكري مغز شده و استحاله مغز در اثر افزايش سن را كاهش مي دهد.
10- سلامت زندگي
بهبود سطح تحمل و هماهنگي فرد به علاوه افزايش قدرت عضلاني و همچنين استخوان هاي ضخيم تر و متراكم تر در اثر تنيس بازي كردن به مدت چند دهه نه تنها موجب احساس اعتماد به نفس و اطمينان به خود شده بلكه موجب مي شود فرد در پيري بتواند طيف وسيع تري از فعاليت ها را انجام دهد. اثرات دراز مدت مذكور به همراه موفقيت‌هاي قابل تكرار و همچنين تفريح در حين هر بازي تنيس(چه تمرين چه آموزش چه مسابقه) علاوه بر افزايش طول عمر موجب بهبود كيفيت زندگي مي شود:«نه تنها سالهاي بيشتري به عمر مي افزايد بلكه سالهاي بهتري براي فرد فراهم مي كند.»
11- افزايش ظرفيت هوازي
مدت زمان بازي به علاوه طبيعت بازي تنيس(كه از دوره هاي متناوب فعاليت و استراحت تشكيل شده) آمادگي ايروبيك فرد را به طور چشمگيري افزايش مي دهد. به علاوه بسياري از عضلات در تنيس مورد استفاده قرار مي گيرند و تنيس نيازمند انرژي ايروبيك بالايي است.
12- بهينه سازي سرعت و شتاب
در يك بازي تنيس، دويدن سريع به طرفين، جلو- عقب و تغيير جهت حركت به طور متوالي حركات انفجاري هستند كه موجب بهبود قدرت، شتاب، سرعت و چابكي فرد مي شوند.
13- افزايش توانايي عضلاني
در يك بازي تنيس، شتاب گرفتن، كم كردن سرعت و تغيير جهت مكرر موجب افزايش قدرت عضلات اندام هاي تحتاني مي شود.
14- بهبود هماهنگي
حركت به سمت محل مناسب و مهارت هاي ضربه زدن به توپ سبب بهبود هماهنگي عمومي بدن، كنترل عمودي حركت و هماهنگي بين چشم و دست مي شود.
15- افزايش انعطاف پذيري
كش آمدن هاي دائمي و مانور براي برگرداندن توپ به طرف حريف نيازمند انعطاف پذيري فراوان است.
16- فراگيري انضباط
نياز به فراگيري تمرينات و كنترل روند بازي در مسابقه موجب فراگيري نظم و انضباط مي شود.
17- مواجهه با استرس
استرس فيزيكي، روحي و رواني تنيس موجب افزايش ظرفيت مقابله با استرس هاي زندگي مي شود. آموختن مقابله با استرس در هنگام«رالي » و زمان استراحت بين رالي ها مثالي از تغييرات استرس تجديد قوا در زنگي روزمره است.
18- پذيرش مسئوليت
تنيس موجب مي شود راحت تر مسئوليت قبول كنيم. همان طور كه با فراگيري تمرينات خود را براي مسابقه آماده مي كنيم يا با اعلام خط(بيرون بودن توپ) يا مواجهه با اشتباهات و همچنين فراگيري بازي كردن در محدوده توانايي هاي خود به مسابقه مي پردازيم.
19- تمرين رقابت يك به يك
توانايي رقابت به شما مي آموزد در فراز و نشيب هاي زندگي رقابتي موفق باشيد.
20- تمرين كار گروهي
بازي دابل موفقيت آميز به توانايي شما در برقرار كردن ارتباط و بازي به عنوان يك واحد منسجم با يادتان بستگي دارد. همچنين مهارت هاي اجتماعي شما از طريق كنش متقابل و ارتباط قبل، حين و بعد از بازي رشد مي يابند.
